تفاوت حلال و شوینده ها:

اهمیت انتخاب روش تمیزکاری در فرآیندهای صنعتی

تمیزکاری قطعات صنعتی یکی از مراحل حیاتی در حفظ کیفیت، عملکرد و طول عمر تجهیزات است. بسته به نوع آلودگی و حساسیت قطعه، روش‌های مختلفی برای تمیزکاری وجود دارد که یکی از مهم‌ترین تصمیم‌ها در این فرآیند، انتخاب بین حلال‌ها و مواد شوینده است.

این انتخاب نه‌تنها بر میزان اثربخشی فرآیند پاک‌سازی اثر دارد، بلکه جنبه‌های ایمنی، سلامت کارکنان و سازگاری با محیط زیست را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مقایسه عملکرد شیمیایی حلال‌ها و شوینده‌ها در حذف آلودگی‌ها:

تفاوت اصلی میان حلال‌ها و شوینده‌ها در نوع عملکرد شیمیایی آن‌ها نهفته است.

🔵حل

ال چیست؟

حلال‌ها ترکیباتی هستند که با حل کردن آلودگی، به‌ویژه چربی‌ها، آن‌ها را از سطح جدا می‌کنند.

🟣 شوینده چیست؟

شوینده‌ها (که معمولاً بر پایه آب هستند) به کمک ترکیباتی به نام سورفکتانت، آلودگی‌ها را احاطه کرده و از سطح جدا می‌کنند تا بتوان با آب آن‌ها را شست.

مکانیسم عمل سورفکتانت‌ها در شوینده‌های صنعتی پایه آبی

برای درک بهتر تفاوت حلال و شوینده ها بهتره بپردازیم به اینکه مواد شوینده صنعتی به‌ویژه انواع مبتنی بر آب، از ترکیبات فعال سطحی (سورفکتانت‌ها) استفاده می‌کنند که دارای یک سر آب‌دوست (هیدروفیلیک) و یک سر چربی‌دوست (لیپوفیلیک) هستند. این ساختار به آن‌ها اجازه می‌دهد تا مولکول‌های چربی و آلودگی را به دام انداخته، در آب پراکنده کرده و با جریان آب شسته شوند.

درواقع، سورفکتانت‌ها کشش سطحی آب را کاهش می‌دهند و باعث می‌شوند آب به درون منافذ سطح نفوذ کرده و آلودگی را از بین ببرد.

مزایا و چالش‌های استفاده از شوینده‌های پایه آبی در صنایع

مواد شوینده بر پایه آب معمولاً ایمن‌تر، غیرقابل اشتعال و فاقد بخارات سمی هستند. همچنین بسیاری از آن‌ها زیست‌تخریب‌پذیر هستند و فرآیند دفع آن‌ها برای محیط زیست آسیب‌زا نیست. با این حال، در مواجهه با آلودگی‌های سنگین مانند گریس‌های صنعتی، زنگ‌زدگی یا رسوبات خشک‌شده، اثربخشی آن‌ها نسبت به حلال‌های آلی کمتر است؛ البته فرمولاسیون‌های جدید و ترکیب با فناوری‌های کمکی، این ضعف را به‌طور چشم‌گیری کاهش داده‌اند.

ویژگی‌های ساختاری و عملکردی حلال‌های آلی صنعتی

حلال‌ها معمولاً ترکیبات آلی فراری هستند که توانایی بالایی در حل کردن مواد چرب و رزینی دارند. این حلال‌ها شامل موادی مانند :

1. استون (Acetone)
2.  نفتا (Naphtha)
3. تولوئن (Toluene)
4.  زایلن (Xylene)
5. روغن‌های معدنی سبک.

در فرآیند تمیزکاری، این حلال‌ها به داخل آلودگی نفوذ کرده و پیوندهای مولکولی آن را می‌شکنند، در نتیجه چربی یا آلودگی به راحتی از سطح جدا می‌شود.

  تا اینجا تفاوت شوینده ها و حلال ها خیلی روشن و قابل درک بهتری شد .

کی از بزرگترین موارد مورد بررسی در استفاده از مواد شیمایی در صنایع، خطرات زیست محیطی مواد میباشد که همیشه سعی بر این بوده تا بررسی زیادی در تفاوت شوینده ها و حلال و خطرات زیست محیطی باشد.

تفاوت حلال و شوینده ها در ریسک‌های ایمنی و زیست‌محیطی :

اگرچه حلال‌ها در پاک‌سازی عمیق بسیار مؤثرند، اما اغلب دارای معایبی جدی هستند:

• اشتعال‌پذیری بالا

• تولید ترکیبات آلی فرار (VOC)

• خطرات جدی برای سلامت کارکنان (تحریک تنفسی، آسیب عصبی، سرطان‌زا بودن برخی ترکیبات)

• اثرات مخرب بر آب و خاک در صورت دفع نادرست

افزایش اثربخشی شوینده‌های آبی با فناوری تمیزکاری التراسونیک

در سال‌های اخیر، یکی از روش‌های نوین و مؤثر برای افزایش توان شوینده‌ها، استفاده از سیستم‌های تمیزکاری التراسونیک است. در این فناوری، امواج صوتی با فرکانس بالا در مایع شوینده منتشر می‌شوند که موجب تشکیل و انفجار میلیون‌ها حباب میکروسکوپی (پدیده کاویتاسیون) در سطح قطعه می‌شود. این انفجارها، به‌صورت مکانیکی آلودگی‌ها را جدا کرده و در ترکیب با شوینده‌های سورفکتانت‌دار، یک پاک‌سازی عمیق، ایمن و غیرمخرب فراهم می‌کنند.

تحلیل روند بازار و حرکت صنایع به سمت پاک‌کننده‌های پایدار

با توجه به افزایش الزامات ایمنی شغلی، نگرانی‌های زیست‌محیطی و قوانین سخت‌گیرانه در زمینه VOCها و مواد خطرناک، بسیاری از صنایع به استفاده از شوینده‌های صنعتی سازگار با محیط زیست روی آورده‌اند. امروزه فرمولاسیون‌های شوینده، به‌گونه‌ای توسعه یافته‌اند که حتی در پاک‌سازی آلودگی‌های پیچیده نیز با حلال‌ها رقابت می‌کنند.

پدیده شیمی غرب تأمین کننده سورفکتانت‌های صنعتی تخصصی

شرکت پدیده شیمی غرب یکی از تولیدکنندگان تخصصی سورفکتانت در ایران است که انواع مواد فعال سطحی از جمله:

• SLES (سدیم لوریل اتر سولفات)

• SLS (سدیم لوریل سولفات)

• TLES
• TLS
• ALS
• ALES  ( آمونیوم لوریل اتر سولفات )
• …

را تولید می‌کند. این سورفکتانت‌ها در فرمولاسیون مواد شوینده صنعتی، مواد شوینده خانگی و مواد شوینده بهداشتی کاربرد گسترده‌ای دارند و با کیفیت بالا در اختیار صنایع مختلف قرار می‌گیرند.

راهنمای انتخاب بین حلال یا شوینده با مشاوره تخصصی رایگان

اگر نمی‌دانید کدام گزینه برای فرآیند تمیزکاری شما مناسب‌تر است، نگران نباشید.

کارشناسان پدیده شیمی غرب آماده ارائه مشاوره تخصصی رایگان به شما هستند. همین حالا با ما تماس بگیرید یا به وب‌سایت

psgraw.com

مراجعه کنید.

منبع اصلی مقاله:

https://www.omegasonics.com/knowledge-center/blog/solvents-vs-detergents-whats-the-difference/